Spis treści
tekst opiera się na materiale zaczerpniętym z Wikipedia.pl
IV. Puchar Polski na przełomie wieków
Kilkakrotnie w dziejach do finału PP udało się dotrzeć drugoligowcom. Największy sukces odniosła z nich Miedź Legnica, która 24 czerwca 1992 ograła "zabrskiego" Górnika w rzutach karnych 4:3 (w regulaminowym czasie było 1:1, a dogrywka nie przyniosła rozstrzygnięcia).
Dramatycznie zakończył się finał XLI edycji. 18 czerwca 1995, po zwycięstwie Legii Warszawa nad GKS Katowice 2:0 (1:0) chuligani starli się z policją, demolując przy tym część trybun Stadionu Wojska Polskiego.
Wyjątkowym okazało się decydujące spotkanie kolejnej edycji - rozegrane 16 czerwca 1996 na Stadionie Polonii w Warszawie - w którym Ruch Chorzów pokonał 1:0 (0:0) GKS Bełchatów. Po raz pierwszy bowiem w historii PP główne trofeum wręczył triumfatorom Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej (ówcześnie funkcję tę piastował Aleksander Kwaśniewski). Identycznie było rok później - 29 czerwca 1997 na Stadionie ŁKS w Łodzi, po meczu stołecznej Legii z "Katowicami" (2:0). Niestety, w kolejnych latach tej pięknej tradycji (wzorowanej na Pucharze Francji) - z nieznanych przyczyn - jednak nie kontynuowano.
Wielkim skandalem zakończył się finał XLIV edycji - rozegrany 13 czerwca 1998 na Stadionie Miejskim w Poznaniu - pomiędzy Amicą Wronki i drugoligowym Aluminium Konin. Najwyższy wynik w historii krajowego Pucharu (5:3, po dogrywce) był - jak się później okazało - tylko po części zasługą piłkarzy (uczciwie strzelali przede wszystkim ci z Konina). Ów spotkanie znalazło się na liście podejrzanych w aferze korupcyjnej - tzw. "aferze Fryzjera", a premierowy triumf Amice - i tym samym serię trzech zwycięstw w PP pod rząd - zapewnił głównie jej ówczesny prezes Ryszard Forbrich.
W 1999 znaczącej zmianie uległ system rozgrywek PP. Dotyczyło to zwłaszcza finału, który od sezonu 1999/2000 do sezonu 2005/2006 przeprowadzany był w formie dwumeczu, na stadionach obydwu finalistów (model zaczerpnięty z Pucharu Włoch). Ostatni finał jednomeczowy na neutralnym terenie odbył się 13 czerwca 1999 na Stadionie Miejskim w Poznaniu, a wronecka Amica tym razem 1:0 (0:0) pokonała GKS Bełchatów. Pierwszy finał według nowych zasad zorganizowano w edycji 1999/2000. Najpierw - 6 czerwca 2000 - Amica zremisowała w Krakowie z tamtejszą Wisłą 2:2 (1:1), a trzy dni później zwyciężyła ją u siebie 3:0 (2:0), wywalczając swój ostatni jak dotąd Puchar.
Do niecodziennego wydarzenia doszło w sezonie 2001/2002. 10 października 2001 na Stadionie Miejskim w Poznaniu, gdy miejscowy Lech podejmował swego "odwiecznego" rywala - Pogoń Szczecin w meczu II rundy. Przez 120 minut piłkarze nie potrafili zdobyć choćby jednej bramki, za to w serii rzutów karnych strzelali bez pudła. Wynik 12:11 dla gospodarzy do dzisiaj jest niepobitym jeśli chodzi o jakiekolwiek oficjalne rozgrywki piłkarskie w kraju.
W edycji 2004/2005 II rundę Pucharu Polski eksperymentalnie przeprowadzono w formie rozgrywek grupowych (osiem 4-zespołowych grup - mecz i rewanż, każdy z każdym), a po dwie najlepsze każdej z nich awansowały do 1/8 finału. Forma ta według PZPN sprawdziła się, jednak od kolejnej edycji została zaniechana. Wrócono do klasycznego systemu pucharowego, motywując ów fakt powiększeniem Ekstraklasy z 14 do 16 drużyn od sezonu 2005/2006, a także zbyt małej liczbie wolnych terminów przed Mistrzostwami Świata'2006.
Następne poważniejsze zmiany wynikły w trakcie LIII edycji. Zrezygnowano bowiem z przeprowadzania finału w formie dwumeczu, wracając tym samym do pierwotnej (obowiązującej w latach 1926 - 1999) koncepcji jednego spotkania na neutralnym terenie. Na miejsce decydującego pojedynku wybrano stadion ówczesnego lidera rodzimej ekstraklasy w Bełchatowie. Podczas trwania rozgrywek w owym sezonie doszło do niecodziennej sytuacji. Decyzją Wydziału Gier PZPN wskutek toczącego się postępowania dyscyplinarnego za udział w aferze korupcyjnej zawieszono w rozgrywkach Arkę Gdynia, która dotarła do ćwierćfinału i miała już za sobą pierwszy bój dwumeczu z Wisłą Płock (zremisowany 1:1). Do rewanżu w Gdyni nie doszło, a płocczanie otrzymali walkower 0:3. Na tydzień przed finałem Arkę odwieszono, jednak przywrócenie jej do gry w rozgrywkach PP było już niemożliwe.